LUÍS FERRER I BALSEBRE é doutor en Medicina, ademais de psiquiatra e psicoterapeuta. Ocupou o cargo de xefe do Servizo de Psiquiatría do CUAC e o CHUS. É tamén académico numerario titular da cadeira de brazos de Psiquiatría da Real Academia Galega de Medicina.
O punto de partida da súa exposición foi a experiencia angustioso da conciencia de morte que temos os animais humanos e a nosa especificidade como utilizadores da linguaxe mediante a cal ideamos o futuro e representamos conceptualmente os nosos medos.
A condición animal ten o seu reflexo no cerebro límbico e nas emocións, que entran en conflito co noso cerebro executivo radicado no neocórtex e que dá como resultado esa difícil relación entre a emoción e o cálculo racional.
De entre as emocións que compartimos cos demais mamíferos as máis perigosas teñen que ver coa tristeza e o medo. O sentimento de perda , o sentimento de culpa e o de fracaso son os máis demoledores (culpa e auto castigo) e causas frecuentes de sucicido, unha cuestión que, por certo, segue a ser tabú na sociedade contemporánea, a pesar da súa tráxica realidade, testemuñada polas cifras:
- Nos últimos anos producíuse un aumento do 30% de suicidios.
- Os homes suicídanse un terzo máis cás mulleres, a pesar de que estas inténtano nun número máis elevado de ocasións.
- O 90 % das persoas suicidas teñen algún trastorno subxacente, especialmente a depresión aguda, alcholismo, esquizofrenia, trastornos de personalidade, trastornos alimentarios...
Como posibles sinais de alarma que nos advirten dos riscos de conduta suicida podemos sinalar:
- verbalizacións suicidas (declaración de intencións)
- rumiacións
- condutas de despedida
- soedade e illamento social
- impotencia e indefensión diante da realidade
- perda de afeccións
- abandono de obrigas
- descenso do rendemento académico
- mellora repentina do ánimo ou euforia despois dun estado depresivo
- alteración das rutinas ou patróns de sono, alimentación...
Non hai mellor maneira de previr o suicidio que compartir o pensamento suicida e evitar as rumiacións. A mellor terapia é, pois, a verbalización e a escoita activa por parte de quen se convirta en auxiliador deste sufrimento. E convén convencer a quen sofre que agarde, que non desespere, xa que as emocións son variables e o sufrimento pode ser pasaxeiro. A catarse ou descarga emocional é unha das terapias máis antigas e unha das máis apropiadas na medida en que aminora a angustia acumulada no interior que foi acumulándos en rumiacións.
Con todo, convén alonxarse de certos desencadeantes máis potentes. E máis aínda na adolescencia, caracterizada por ser un período de crise de identidade, de identificación grupal e de búsqueda de independencia emocional.
Comentarios
Publicar un comentario